Дахиад үхрийн бөөрдвөл...

Өнөөдөр тээврийн час өдөр гэмээр л өдөр байх чинь вэ? Өглөө босдог цагтаа босоод аахилж амьсгаадаад галт тэрэгний буудал дээр ирсэн чинь 6:31 галт тэрэг "cancelled", үгүй ерөөсөө Эдинбүрг явдаг галт тэрэгнүүд явахгүй байна, галт тэрэгний шугамд гэмтэл гарсан гэж байх юм. Арай тойруу чиглэлийн галт тэргэнд суувал ердийн өдрөөс бараг 20-иод минутын хойно ирдэг юм байна. Энэ галт тэрэг Лондон ордог арай тухтай, хүн цөөтэй чимээ шуугиан багатай, суудал элбэг юм. Зүгээр ч юм шиг. Гэм нь Эдинбүрг эцсийн буудал биш болохоор над шиг унтдаг хүн буудлаа өнгөрөөд баларч мэдэх юм.

Эдинбүргийн галт тэрэгний буудлаас эмнэлэгийн ажилчид зөөдөг автобусанд амжиж суугаад удаагүй байтал өмнө нэг дугуйтай хүн онхолдчих шиг үсрээд бараг 3 метрийн цаана унаж байна. Ахиулаад харсан бидний өмнө явсан жижиг машин мөргөжээ. Их ойроос ийм юм үзсэн чинь зүрх дэлсээд хачин болoв. Юун төлөө эмнэлэгийн автобус билээ, дотор явсан 3 эмч бууж унасан дугуйчныг үзэж түргэн дуудав. Тэгэж ингэсээр автобус бас л хэдэн минут саатсаар ажилдаа ирдэг цагаасаа бараг бүтэн цагаар хоцорч ирэх шив.

Орой буцахад галт тэрэг хуваариараа яваасай даа, өнөөдөр охины багштай уулзах юм. Гэснээс Гилийн хатны энэ бичлэгийг уншаад нээрээ тийм шүү гэсэн бодол төрсөн юм. Охин маань нэгдүгээр ангид ороод лав 8 сар боллоо. Эцэг эхчүүд өөрсдөө л унших, тоо бодохыг заахгүй бол энэ сургууль юм заадаггүй юм шиг санагддаг. Орой ирээд за юу сурсан гэхээр, өнөөдөр тийм тоглоомоор тэгэж ингэж тоглосон гэхээс юм сурсан гэж ер ярьдаггүй ш дээ. Сүүлдээ аргаа бараад өөрөө ном авч өдөр бүр унших давтлага хийж байгаа. Хоёулаа ажилтай улс хэцүү, орой 6 цаг өнгөрөөж сууна, өдөржин эрхэлж тоглосон хүүхэд тэр цагт ядарсан байна, ээж аав нь ядарсан бас уцаартай байна, жаахан дуугаа өндөрсгөхөөр охины нүдэнд нулимс цийлэгнэнэ, хэцүү хэцүү...

Монголд бол багшид хүлээлгэж өгөөд 2 сарын дараа хүүхэд уншаад сурчихдаг шиг санах юм. Дээр нь англи хэлээр яаж уншихыг 5 настай хүүхдэд заах хэцүү. Энэ үсгийг ийм үгэнд ингэж дуудана, өөр үг болохоор бас өөрөөр дуудана гэхээр хүүхдийн толгой эргэнэ биз дээ. Бага сургууль дүүргэхдээ уншиж сайн сураагүй хүүхэд байдаг гэж дуулдах л юм. Яахав бага багаар өдөр бүр суусны үр дүн бас гарч л байх шиг...

Хүү болохоор хоёр гурван жил монголд сургуульд сураад насаараа багшилсан эмээгийнхээ хажууд байсан гэсэндээ арай гайгүй. Гэхдээ л бие дааж юм хийх гэдгийг мэдэхгүй шүү дээ. Саваа мод бариад сүрдүүлсэн маягтай хажууд нь зогсож байхгүй бол юм хийхгүй шинжтэй. Ийм хүн яаж дээд сургуулийн оюутан болох юм бүү мэд. Дээр нь орчин цагт сатаарах юм их байдгийнх ч байж мэднэ.

Пөөх бөөн гомдол шиг юм болчихов уу. Өө тийм 2 жилийн өмнө монгол явж ирээд Булганд буусан баазын тухай энд бичсэн юм. Тэгсэн өчигдөр тэр баазын эзэн ийм сэтгэгдэл үлдээжээ: "D.Battulga said...

Булган аймаг дахь Туст тур жуулчны баазын эзэн Д.Баттулга байна а. Манай амралтын газрын талаар блогтоо сайхан тэмдэгдэл үлдээсэнд уншихад их таатай байлаа. Манайхаар дахин тавтай ирж тухлан амраарай. Танд болон танай гэр бүлийнхэн найз нөхдөд аз жаргал эрүүл энх сайн сайхныг хүсэн ерөөе!"

Сайныг жишээлсэн нь эзэндээ хүрч гээд сэтгэл нэг их өег болоод явчихсан.

Би өөрөө л...

Түрүүний бичлэгийн үргэлжлэл болох нь уу? Охиноо нөгөө музеитэй өдөр сургуулиас нь аваад замдаа за тэгээд та нарын хийсэн музеи сайхан болов уу гэсэн чинь "Гоё болсон. Хүүхдүүдийн ээж аав нь ирээд л... Манайхаас хэн ч ирээгүй болохоор би яахав хийсэн юмаа өөрөө л үзчихсэн" гээд том санаа алдсан шүү хөөрхий.

Завгүй завгүй гэдэг бичлэг...

Энэ завгүйгээс гөөмөн их залхаж байнаа. Ерөнхийдөө хувийн зохион байгуулалт тааруу хүн болохоор завтай байх нь ховор л доо, гэхдээ сүүлийн нэг хоё долоо хоног юу вэ л гэмээр болчихлоо.

Ажлын хувьд бид хэд нэг төсөл бичээд хэдэн цаас олж авсан юм. Тэр хэдэн цаас нь яг тийм хүмүүстэй хамтарч ажилла гэсэн болзолтой бөгөөд нөгөө хамтарч ажиллах хүмүүс маань өдөр болгон элдвийн юм асууж бичиг цаасаар дараастай. Маргааш би гэдэг хүн хүрээлэнгийн сэминарт presentation тавих юм. Тэрэндээ бэлдэнэ гээд гэртээ суугаа хүн ингэсгээд ажил хийдүүлж сууна. Хэ хэ оюутан байхдаа шалгалт дөхөхөөр хичээлээс өөр юу л байна хийх сонирхолтой болчихдог зан бас намайагаа орхиогүй бололтой.

Өнгөрсөн долоо хоногт хүүгийн сургууль дээр "Young musician of the year" гэдэг хөгжмийн уралдаан болов. Хүү маань оролцсон болохоор бид очиж үзлээ, охин ахыгаа дэмжиж монгол (буриад) дээлээрээ гоёв. Уралдааны сүүлийн шатанд шалгарсан хэд тоглож байна, зарим нь мэргэжлийн хөгжимчинөөс дутах юм алга. Хүү яахав морин хуураа үүрээд очсон, гуравдугаар байранд орлоо. Хүү маань тийм авьяаслаг хөгжимчин биш л дээ, ер нь бол хөгжмийн сонггол муу талдаа, гэхдээ морин хуураа тоглох дуртай. Бусдаас онцгойрсон авьяас байхгүй ч зүтгэл бас морин хуурны аялгууны сайхан ингээд юм дуулгаад байдаг юм. Концэрт дуусаад орой гэртээ ирсэн хойноо би гараа хугалчихсан юм шиг байнаа гэж авдгийн. Юу билээ гэсэн өдөр сагс тоглож байгаад гараа эвгүй дараа уначихсан одоо өвдөөд байна гэх, үгүй чи тэгээд яаж морин хуур тоглосон юм бэ гэсэн, тэсэхгүй юу гэнэ. Хөөрхий дөө, муу хүүгээ хичнээн өрөвдөв. Маргааш эмнэлэгт үзүүлэв, бугуйгаараа яс хугарсан бас үений гэмтэлтэй. Шохой тавиад дахиж ирж MRI д харуул гэнэ. Өчигдөр үзүүлсэн чинь үений гэмтэл чиг тавиад эдгэхгүй тул дөрөв дэх өдөр хагалгаа хийнэ гэж байх юм. Ийм хагалгаа 6 сар болж байж л бүрэн эдгэнэ, ядаж байхад баруун гар нь, 2 сарын дараа сургууль төгсөх шалгалттай байдаг яадаг шүү юм байгаа юм.

Өчигдөр ийм мэдээ дуулаад яая гэж байтал охин нэг урилга авчрав. Эдний анги энэ улиралд эртний Египэтийн тухай үзэж байгаа юм. Тэгээд сурсан мэдсэнээ ашиглаад өөрсдөө жижиг музеи хийсэн тэрийгээ эцэг эхээ урьж үзүүлэх гэж байгаа юм байна л даа. Тэр нь бас маргааш, би нөгөө айхавтар presentation тэй, хар хүн хүүтэй эмнэлэг дээр өнжих болчихоор хэн ч очиж чадахгүй гэсэн, охин маань ээжийнхээ цээжинд нүүрээ нааж байгаад нэг их уйлав. Үгүй бас охиноо баахан өрөвдөв. Хүний газар бас хэцүү юмаа, гэртээ байсан бол хөөе тэр минь энэ минь гээд хамаг юм уур уцаар, уйлаан майлаангүй амжихгүй юу.

Аа тийм энэ бүтэн сайнд охины төрсөн өдөр. Хүүхдийн төрсөн өдөр тэмдэглэдэг тоглоомын газар захиалга өгсөн, бас бэлэг, торт, ирсэн зочиддоо өгөх жижиг бэлэг гээд ажил бас байнаа.

Өнгөрсөн бүтэн сайн нээрээ эндхийн ээжүүдийн баяр байсан. Миний муухай охин ээждээ ийм мэндчилгээ хийж өгсөн. Үгүй нээрээ эд яасан хурдан өсч байнаа?

Balmaha hike

Энэ жилийн анхны зугаалга. Манайхаас машинаар цаг орчим явж хүрэх газар Ломонд нуурын эрэг Балмаха гэдэг газар. Бидний aвирсан уулыг Cone hill гэдэг юм байна.

Хүчтэй салхитай бас бороо үе үе шивэрсэн өдөр байлаа. Салхинд нүүрний арьс салчих гээд байх шиг ч байгалийн сайханд нүд баясаж хийморь сэргэв. Цаг зав гаргаад ингэж зугаалах юм шүү хэмээн дотроо амлав.

View Larger Map

Loch Lomond

Маргааш Март гэдгийг...

... өнөөдрийн галт тэргэнд гарчигласан сонин сануулав. Олон улсын эмэгтэйчүүдийн өдрийн үүх түүх болоод хэн хэрхэн тэмдэглэдэг тухай сонин баримтууд тавьжээ. Ерөнхийдөө хуучин ЗXУ-ын бүрэлдэхүүнд байсан улсууд болоод монгол, вьетнам, лаос, бас бус африкийн орнууд (газрын зураг дээр өнгөөр ялгаж тэмдэглэсэн байсан тул ямар улс гэдгийг нь ялгаж салгаж чадсангүй ээ) олон нийтийн баяр болгон тэмдэглэж бүх нийтээр амардаг аж. Энэтхэг болоод мадагаскарт зөвхөн эмэгтэйчүүд амардаг гэнэ. Итали бас Боснийн эрчүүд ээж, эхнэр, эгч дүүдээ цэцэг бэлэглэдэг уламжлалтай бол Камэрүүн улсад энэ өдрийг тохиолдуулан даавууны шинэ хээ зoхиож түүгээрээ гоёцгоодoг гэнэ.

Өнөөд өндөр хөгжилтэй орнуудад эмэгтэйчүүдийн эрх хуульчлагдан хамгаалагдсан гэх ч тэдний эрхийн төлөө хийх ажил их бий гээд ийм тоо баримт дурджээ:

- Эмэгтэйчүүд дэлхийн ажил эрxлэгчдийн 66%-ийг эзэлж, хоол хүнсний 50%-ийг бий болгодог ч тэдэнд нийт цалингийн дөнгөж 10%, үл хөдлөх хөрөнгийн 1% оногддог.

- Парламэнтийн суудлын зөвхөн 19% эмэгтэйчүүдэд оногддог бөгөөд, ардчилсан сонгуулийн системтэй 188 орны 16 нь эмэгтэй хүн толгойлдог.

- Эмэгтэйчүүдийн эсрэг хүчирхийлэл хорт хавдар, хумхаа, авто замын осол, дайнд үрэгдсэн эмэгтэйчүүдийг нийлүүлсэнээс илүү олон бүсгүйчүүдийн аминд хүрдэг.

- Дэлхийн 5 эмэгтэй бүрийн нэг нь хүчингийн, 4 эмэгтэй бүрийн нэг гэр бүлийн маргааны хохирогч.

- Их Британийин парламэнтад эрэгтэй эмэгтэй гишүүдийн тоо (өдий хүртэл өсөж ирсэн хурдаар гэж тооцвол) тэнцэхэд 200 жил хэрэгтэй.

- Мөн тус улсын топ 100 компаний удирдлага дахь эрэгтэй эмэгтэй хүмүүсийн тоо тэнцэх хүртэл 73 жил шаардлагатай гэжээ.

Манайхан март гээд өргөн дэлгэр тэмдэглэдэг, баяр тэмдэглэх буруу юу байхав, гэхдээ чухам ямар учиртай баяр билээ гэдгээ бодож, эмэгтэйчүүдэд тохиох тулгамдсан асуудлыг гарган ирж хэлэлцдэг баймаар юм уу даа.