Tuesday, April 4, 2017

Багш хүн хүүхдийг хайрлаж энэрэх чадвартай байх ёстой.

Багш хүнд байх хамгийн эрхэм чанарын нэг нь хүүхдийг хайрлаж, энэрэх явдал юм болов уу гэж боддог. Хичээлийн агуулга, сургах арга барилыг хүн хүсэж байвал сурчихна. Харин багш болоод хүүхдийг хайрладаг, тэдний төлөө сэтгэл гаргадаг нь сайн багш болдог байх. Миний аав, ээж хоёр багш байлаа. Хөдөө багшилж байхдаа амралт дуусаад ирээгүй, эсвэл дотуур байрнаас оргосон хүүхдийн араас хөөцөлдөж гэрээр нь явна, очсон хүүхдээ бас эцэг эхийг нь аргадаж авчирна. Тэр үед дунд ангийн хүүхдүүдээ гэртээ мал дээр гаргах сонирхолтой эцэг эхчүүд олон байжээ. Ялангуяа охидоо гэртээ авч үлдээд хүнтэй суулгаж, аж ахуйдаа туслуулна гэх.
Хотод орж ирсэн хойноо анги даадаг ээж маань бас л хичээлээ тасалдаг, дүрсгүй хүүхдүүдийн гэрээр орой явна. Эцэг эх, эмээ, өвөөг нь сайн танина. Заримтай нь найзална, заримыг нь загнана. Хүүхдүүдийн гэр орны амьдралыг мэднэ, өнчин өрөөсөн, гачигдал дутагдалтай нэгний хойноос бүр их шургуу явдаг байж билээ. Тэр бүхний цаана энэ хүүхдийг амьдралтай залгуулчих юмсан гэсэн чин хүсэл эрмэлзлэл л байсан байдаг.
Өнөөдөр 29 дүгээр сургуулийн багш нар өмгөөлөгч хөлсөлж, хэвлэлийн бага хурал хийлгэж байгаа нь хачирхалтай санагдав. Сурах, боловсрох эрхээ шаардаж жагссан хэдэн сөөсгөр хүүхдийг эсэргүүцэж, сургуулиас хөөнө гэж сүрдүүлэн ичиж зөвсөн шинжгүй олуулаа чихцэлдэн зогсох хүмүүст багш гэх эрхэм сайхан нэр томджээ. Багш хүн зүй нь энэ тэмцлийн нөгөө талд хүүхдүүдийн төлөө явж байх ёстой биш гэж үү? Хариуцаж байгаа сурагч нь бэлгийн дарамтанд орсон сураг байгаа бол тэрний хойноос үнэн мөнийг олж, хохирсон хүүхдийг хамгаалахын төлөө явж байх ёстой биш үү?
Угаасаа сонсголын бэрхшээлтэй хүүхдийн тусгай сургуульд дохионы хэл мэдэхгүй багш хичээл заадаг гэдэг нь утгагүй хэрэг юм. Хүн бүр дохионы хэл мэдэхгүй учир амьдралд бэлдэж байна гэсэн ядуухан тайлбар хийж байна. Гэхдээ энэ нь сонсгол муутай л болохоос бие бялдар сэтгэц эрүүл хүүхдүүдийг сонсголтой хүнтэй харьцах төдий л боловсрол хангалттай гэж тавлаж байгаа хэрэг шиг санагдлаа. Хүүхдийн танин мэдэхүйд хүнтэй харьцах харилцаа маш чухал. Бүр бага нялх цагаасаа санаа бодлоо чөлөөтэй солилцож чаддаг болбол бүр сайн. Тэгэхээр өөрийгөө нээж, орчноо танин мэдэх нь амны хайрцаг уншиж, бусадтай ойлголцох чадвараас илүү чухал гэсэн үг. Сонсгол муу төдийгөөр хэн нэгний сурч боловсрох боломжийг хаах нь нийгэмд илүү хохиролтой. Тэр хэмжээгээрээ хийгмийн хөгжилд ихийг бүтээж, хувь нэмэр оруулах хүний тоог цөөлж байнаа л гэсэн үг. Компьютерийн програм бичих, зураг зурах, баримал барих, машин техник зохион бүтээх, механик, архитектур гээд заавал сонсголтой байх шаардлагагүй олон салбар, мэрэгжил бий. Тэдэнд сурах боломж нь л хэрэгтэй.
Харин тэр сургуулийн багш нарт тийм сэтгэл алга. Хайр, энэрлийн сураг ч алга. Хорвоо дэлхий уужим, чи хүсвэл юуг ч хийж чадна гэж зоригжуулж, цонх нээж өгөх ёстой багш нь сурах эрхээ шаардсан хэдэн хүүхдийг хөөнө гээд л сууж байна даа.

2 comments:

Barimalch said...

Capitalism ba materialism Mongol huniig chutgur bolgoj baigaa n ter yum. Humuusiig oligtoi oyuniig n tsenegleh nomnuud garahgui baina orchuulagdahgui baina. Dandaa Stiv Jobs, Sheryl Sanderg, Turgen Bayjih Arga Zam, Amjiltiin Nuuts geh met niigmee zolioslood uuriiguu bod gesen nomnuudaar Mongolchuud suuliin 15 jil tolgoi n tseneglegdeed evgui zamaar yavj baigaa bolovuu.

Hamgiin gajig n Solongosiin yurunhiilugch avgai say shuugdeed shorond suusan chine Mongoliin emegteichuud barag niiteeree ter avgaig hairlaad suid bolj baina. Ard tumnee doromjilj turiin albiig gemt heregtneer udirduulsan hun em huistei uchiraas yasan ch baisan hairlah zuvtgugduh yostoi gesen zuilsiig ene neteer Facebook dehi dotoodiin soninuudiin postoor duuren oruulj dan manai emegteichuud. Tehleer erchuudeesee arai iluu tsever moralnii baih yostoi emegteichuud n iim gehleer nileen evgui handlagatai bolchihson yum shig baina.

peakfinder said...

Barimalch >> Номны талаар санал нэг байна. Хүн хэрхэн баясан тухай ном уншаад нийгмийн дэвшил гарахгүй. Манай өөрийн зохиолчид, нийгмийн зүтгэлтнүүдэд дэвшилт үзэлтэй нь цөөхөн юм уу байгаа нь дуугардаггүй юм уу дуу хоолой ер байдаггүй.