Антибиотикийн зохистой хэрэглээ аминд тулсан асуудал

1928 оны 8 сард Алэксандр Флэминг гэгч шотланд эрдэмтэн ээлжийн амралтнаасаа буцаж ирэхдээ хүн төрлөхтөний түүхэнд нэрээ үлдээх тухай бодоогүй байх. Тэрбээр staphylococcus нянгийн шинж чанарыг судлах ажил хийж байсан бөгөөд амраад явахдаа нянгийн өсгөврөө лабораторийн ширээн дээрээ мартаад явсанаас хамаг хэрэг үүссэн гэдэг. Сар гаруй яваад ирэхэд мөнөөх питрийн тавагнуудад нь хөгц ургасан байсан бөгөөд сайн ажиглавал хөгцний ойр хавьцаах нян устаж харин хол байсан хэсэг нь хэвээрээ байжээ. Тэрбээр хөгц нянгийн эсрэг хор ялгаруулдагийг тогтоож уг хөгцнийхөө нэрээр пэнициллин гэж нэрлэжээ. Цаашлаад энэ хор зөвхөн staphylococcus ч биш хатгаа, мэнингит, дифтэри зэрэг халдварын нянг устгах чадвартай байсныг тогтоосон нь өнөө бидний мэдэх антибиотикийг анагаах ухаанд хэрэглэх замыг нээж, 1940 онд цэвэршүүлсэн пэнициллинээ гаргаж авчээ. 1945 он гэхэд эм үйлдвэрлэх технологийн боломж бүрдсэн байна. Пэнициллиний нээлтээс өмнө уушигны хатгаа, тэр ч бүү хэл жижиг сажиг шархнаас болж амиа алдах эсвэл эрэмдэг зэрэмдэг болох энүүхэнд байсан гэхэд хилсдэхгүй бизээ.

Тэр цагаас хойш технологи ч их сайжирч химийн аргаар олон төрлийн антибиотик хийдэг болж, эдгэдэггүй гэдэг байсан олон өвчинг нэг их сүйд бололгүй эмчилдэг, бид ч энэ тухай сүйдтэй юм бодолгүй антибиотик хэрэглэж заншжээ. Тэр бүү хэл антибиотикийн зохисгүй хэрэглээ өнөө антибиотикт дийлдэхгүй нян бий болгож. Мэрэгжилтэнүүд ийм нянгийн халдвар тархвал олон хүний аминд хүрэх аюултай болохыг сануулж бичих боллоо.

За манай монголчууд бол антибиотикийг тун замбараагүй хэрэглэдэг хүмүүсээ. Одоо өөр болсон эсэхийг мэдэхгүй лав хоёр гурван жилийн өмнө эмийн сангаас дуртай антибиотикоо аваад өөрийгөө эмчлэх боломжтой байлаа. Тунгийн тохиргоо бүү хэл, чухам ямар нянд юу ууж байгаа нь тодорхойгүй. Ийм хэрэглээ эцэстээ антибиотикийн үйлчилгээнд дарагддаггүй шинэ төрлийн нян бий болгож байгаа юм шүү дээ.

Хүмүүсийн гаргадаг хамгийн том алдаа ханиад хүрэнгүүтээ антибиотик уудаг явдал. Нэгд ханиад вирусээр үүсдэг учир антибиотикийн хэрэг байхгүй, хоёрт тэр ууж байгаа антибиотик чинь хүний хоол боловсруулах эрхтэн ходоод гэдсэнд байгаа хүнд ашигтай нянг устгаж үгүй хийнэ. Ханиад хүрэхээр хүний дархлалын систем суларсанаас хоолой, амьсгалын дээд замын халдвар нянгаас үүснэ, тэр тохиолдолд антибиотик шаардалагтай бол хэрэглэнэ. Хэрэглэхдээ бас таарч тохирсон болж өгвөл тодорхой нянгийн эсрэг үйлчилгээтэйг нь уух нь зөв. Мэдээж юуг яаж уухыг эмч л тодорхойлно шүү дээ. Тиймээс ихэнх улсад антибиотикийг зөвхөн эмчийн жороор авах боломжтой байдагаа.

Дараагийн том алдаа бол өвчний шинж тэмдэг буурч биеэ жаахан сайжрангуут эмээ хаядаг. Энэ чинь эргээд эмэнд дийлдэхгүй шинэ төрлийн нян бий болгох үүд хаалгыг нээж өгөөд байгаа юм шүү дээ. Дутуу хаяна гэдэг биед байгаа нянг дутуу устгаад орхиж байна. За тэр эмэнд устаж амжаагүйнүүд нь дараагийн ээлжинд эмэндээ дасчихсан дийлдэхээ байна гэсэн үг. Өнөөгийн байдлаар антибиотикт дарагддаггүй сүрьеэ, бэлгийн замын хэд хэдэн халдвар, мөн staphylococcus, streptococcus, E.coli төрлийн нянгийн төрөл эмэнд дарагддаггүй гэж бүртгэгдээд байгаа. Ийм халдвар ямар нэгэн шалтгаанаар их өргөн тархахад хүрвэл гамшгийн хэмжээний хохирол үүснэ, олон хүний амь сүйднэ гэж мэрэгжилтэнүүд сануулаад байгаа. Ер нь болж өгвөл антибиотик хэрэглэхгүй байх байх хэрэглэвэл тунгаа зөв тохируулж, эмчилгээг дуустал хийх хэрэгтэй гэсэн зөвлөмж байна. Та бүхэн бас бодно бизээ.

Чухам та өнөөдөр ийм нян бий болох боломж бүрдүүлэхэд магад өөрөө өвчлөхгүй харин ойр байгаа нялх нойтон хүүхэд, өндөр настан хамгийн түрүүнд өртөх юм шүү. Тиймээс зөвхөн таны хувийн асуудал биш байгаа биз. Манай эрүүл мэндийн сайд иймэрхүү асуудал уруу ер ойртохгүй юмаа. Миний бодлоор энэ тухай ярьж хэлж, сурталчлах, эмч нараа сургах гээд хийх ажил их л харагдах юм. Мань хүн ганц хүний төлөө л яваад байх юм, ерөнхий сайд нь ажлаа хийсэнгүй гэхгүй л юм (хүрд эргүүлэх боломж таарангуут бас улс төржөөд авав ккк).