Cambridge

Ямар ч гэсэн зүг чигээ мэддэг болоод ирсэн газрынхаа талаар хүн амьтанд сонирхуулж ярихтайгаа болов. Манайх гэдэг айл Кэмбриж хэмээх энэ хотод ам бүл нэмээд сар гаруй болжээ. Хотын нэр Cam голын гүүр (Cam-bridge) гэсэн утгатай гэнэ. Кэмбриж хот Иx Британий нийслэл Лондонгоос хойшоо 80 км орчим зайтай, 100 гаруй мянган хүн амтай хот юм. Энэ хотын хүн амын дөрөвний нэгийг дэлхийд зартай Кэмбрижийн Их Сургуулийн оюутнууд бүрдүүлдэг аж. Энэ нутагт хүмүүс эрт дээрээс суурьшиж байсан баримт олон бий. Хамгийн хуучны олдвор 3500 жилийн тэртээх гэнэ. Харин хот болон төлөвших явц манай эрний дөчөөд онд Ромчууд английг эзэлж байсан үеэс эхтэй гэдэг юм байна.
1209 онд Оксфордын их сургуулийн ажилтан хүн амины хэргээр цаазлуулсан явдлыг эсэргүүцэж хэсэг судлаачид Оксфордоос өрх тусгаарлаж энэ хот уруу дүрвэж, Кэмбрижийн их сургуулийн үндэс суурийг тавьсан гэдэг. Энэ жил уг их сургуулийн 800 жилийн ой болж байгаа юм байна. Энэ ойг тохиолдуулан олон янзын хурал, фестивал, үзэсгэлэн олон гарч энэ хавиар үзэж харах зүйл жирийн үеийг бодвол элбэг байгаа гэж дуулдав. Хамгийн наад захын жишээ энэ оны 3 сард бүтэн сарын турш хүүхдүүдэд шинжлэх ухаан танин мэдүүлэх зорилготой "science festival" болох юм байна. Уг фэстивалийн үеэр хүүхдүүд өөрийн гараар туршилт тавих, сонирхолтой яриа лекцэнд оролцох, сонирхолтой үзэсгэлэн үзэж танилцах завшаан таарах гэнэ.



Кэмбрижийн их сургууль олон жилийн турш дэлхийн шилдэг таван их сургуулийн тоонд тогтвортой шалгарч, нийт 83 Нобэлийн шагналтан төрүүлсэн нь дэлхийд хамгийн Нобэлийн шагналтан төрүүлсэн сургууль гэсэн алдар авчирчээ. ДНХ молекулын бүтцийг тодорхойлсон Франсис Крик, Жэймс Ватсон нар, уургийн бүтэц амин хүчлийн дэс дараанаас хамаарахыг тогтоосон Фрэдэрик Сангэр (дараагаар нь ДНХ молекулын нуклеотидийн дэс дарааг тогттох арга боловсруулж хоёр дах Нобэлийн шагналаа авсан), атомын бүтэц, квантын онол боловсруулахад жинтэй хувь нэмэр оруулсан Нилс Бор гээд бүгдийг жагсаахад цаг зав хүрэлцэхгүй тул ингэсгээд орхив. Нобэлийн шагнал бий болохоос өмнө дэлхийд алдартай олон эрдэмтэн алдартан энэ сургуулийг дамжиж гарсаныг дурдах нь зүйтэй болов уу. Миний мэдэхээс Исаак Ньютон, Чарлз Дарвин нар Кэмбрижийн их сургуулийг төгссөн юм байна. Түүнээс гадна Их Британий 15 ерөнхий сайд, өөр орны 23 төрийн тэргүүн энэ сургуулиар овоглодог гэнэ.



Хотын хөгжил, амьдрал Кэмбрижийн их сургуультай салшгүй холбоотой. Хотын төвийн ихэнх барилга их сургуулийн мэдэлд байдаг бөгөөд дэлгүүр хоршоо, бизнесийн байгууллагууд их сургуулиас байр түрээсэлж ажил амьдралаа залгуулна. Хотын иргэдийн нэлээд хэсгийг их сургуулийн ажиллагсад бүрдүүлнэ. Миний бодлоор зөвхөн эрдмийн ажил хийж байгаа судлаачдын тоо оюутнуудынхаа тоотой бараг л дүйж очих болов уу.
За албан ёсны маягтай таницуулга гэвэл иймэрхүү. Тэгэж байгаад өөрт тохиолдсоноо зав зайгаараа оруулнаа. Энд тавьсан зарим тоо баримтыг Википэдиагаас авсан болно.