Олимпийн аварга Бадар-Ууганы сүүлчийн тэмцээнийг үзэх гэж шөнө хугасласан ч америкийн NBC суваг үзүүлсэнгүй ээ. Маргааш нь бичлэгээр боксын шигшээ тоглолт үзүүлэхдээ хятад тамирчдыг гаргаад бусдыг нь хасчихдаг юм байна. Тэр тоглолтыг үзэх гэж интэрнэтээр хайгаад олоогүй байснаа өнөөдөр Орлоо-гоос олж баярлав. Улаанбаатар телевизийн шууд дамжуулсан бичлэг байна. Ямар ч гэсэн оллоо гээд үзсэн телевизийн тайлбарлагч хамаг урмыг маань хугалж орхив. Халамцуу ч юм уу гэмээр цахиртсан чанга хоолойгоор бокс тайлбарлаж байгаа хүнийхээ урдуур ороод утга авцалдаагүй юм орилоод байх юмаа. Уг нь тэмцээн болсон танхимын уур амьсгал их сайхан байх шиг. Олон мянган хөгжөөн дэмжигчид танхимыг доргитол уухайлж, дуулж байлаа. Тэр уур амьсгалыг хэсэг хугацаанд ч гэсэн тайлбаргүй сонсгосон бол. Тэмцээний үе хоорондын завсарлагаар дасгалжуулагч тамирчиндаа юу гэж хэлэх бол гэж чих тавьсан боловч тайлбарлагч залуу тийм боломж олгосонгүй. Тэмцээнд ялах агшинд аварга маань камер уруу хараад юм хэлээд байсан тайлбарлагч бас л " Манай монголчуудын баяр хөөр үргэлжилж байна. Олимпийн тэнгэрт төрийн далбаагаа мандуулах боллоо" гэх мэт утга авцалдаа муутай юм чанга хашгираад сонсож чадсангүй. Тэр хүний сэтгэл хөдөлж баярлаж байгааг ойлгож байгаа ч сэтгүүлч, сурвалжлагч хүний professionalism (монголоор юу гэж орчуулахаа мэддэггүй ээ) гэгч огт алгаа. Заримдаа ч юу байхав тэр танхимд болж буй үйл явдалд ямар ч тайлбар хэрэггүй байсан болов уу.
Ер нь спортын тэмцээн тайлбарлах ур чадвартай улс цөөхөн байдаг юм уу даа. Миний бага байхад тэмцээн тайлбарлаж байгаа улс их сайхан илүү дутуу сул үг унагалгүй ойлгомжтой тайлбарладаг байсан санагдана. Наадмын бөх намуун дуугаар сайхан тайлбарладаг улс олон байлаа. Энэ талаар тусгай хүн мэргэшүүлж бэлтгэхгүй бол болохгүй болжээ. Эднийхнийг харж байхад алив спортын тэмцээнийг тухайн төрлөөр мэргэшсэн голдуу тамирчин байсан хүмүүс тайлбарлах нь бий. Тийм хүмүүс элдэв нарийн ширийн зүйлийг гярхай ажиглаж, арга техникийг энгийн хүнд ойлгогдохоор тайлбарлаж чаддаг. Жишээ нь, усанд сэлэлтийн талаар сайн мэдэхгүй би тэмцээн үзэж суугаад, дүрэм журам, бассеины төгсгөлд хүрээд эргэх техник ч юм уу аливаа тамирчны гаргасан алдаа юм уу, эсвэл юугаараа илүү гэдгийг нь ойлгож авдаг. Гимнастик, усанд шумбалт, хөнгөн атлетик, бөх, бокс бүгд ялгаагүй. Тэрнээс тухайн тайлбарлаж байгаа хүний сэтгэлийн хөдлөл үзэгчдэд хамаагүй мэт. Харамсалтай нь энэ бичлэгээс ойлгож мэдэх юм цөөхөн байлаа.
Телевиз гэдэг нийтэд хүрч байгаа мэдээллийн хэрэгсэл утгаараа зөв яриа, хэллэг хэрэглэдэг байх ёстой юм шиг. Ингээд болхи, буруу ярьдаг улс гараад байхаар хүүхэд залуусын хэлний боловсролд ямар нэг хэмжээгээр нөлөөлж байгаа нь дамжиггүй. Энгийн чөлөөтэй хэв маяг гэдэг болхи буруу ярих гэсэн үг бас биш юмаа. Уг нь би телевизэд мэргэжлийн сэтгүүлчид ажилладаг гэж бодоод байдаг, андуурсан байх нь ээ. Илүү үгтэй хүн бас л дуугүй байж чадсангүй үглэж орхив. Энэ талаар бодож яваа хүн олон байдаг бизээ.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
20 comments:
Харин тиймээ бүр халгамаар. Хажуудахаа яриулахгүй орилоод байх юм. Хажууд нь байсан бол "чи дуугай гэмдээ" гэмээр л байлаа. Чийртэйгий нь яана
Tuvshinbayart medal zuuh uyed tailbarlagch "Mongol hund medal zuuhii n yur uzsengui ee ..." geh meteer mash evgui yariatai sumiin tovd 2 hamaagui humuus uulzaad yarij magadgui heleer yarij uzegchidee saihan yumnaas gutaasan bh. Gol n humuusiin bayrlasan medremj iluu baisan tuldaa tailbarlagchidiig "orshooson" bh.
gogo.mn (medee->video) dotroos manaihnii talbai dahi yosloliin ajilgaag sonirhotsgoogooroi.
Barimalch
Sain bna uu,
Uuriin chin bichlegiig unshih durtai bolood heden sar bjee. Yum yum sonirhoj harj unshdag, uuriin gesen uzel bodol, bair suuritai, undur medleg bolovsroltoi tegeed bas eh hun geed manai shildeg emegteichuudiin 1 yumdaa gej boddog. Zarim bodol ergetsuulel chin miniihtei yag taarch bdag n sonin, hehe.
Er n neleen heden mundag emegtei blogchoo udurtuu gants udaa ergeed unshchih sanaatai bdag yum daa.
Etsest n amjilt buhniig husie.
Canadaas bas negen eej.
Ёстой санал нийлж байна...Зарим TV-ийн тайлбарлагчид зэрэг зэрэг яриад хэнийх нь ч ярьсан нь сонсогдохгүй..Сэр-Дамбыг яг тоглохоо болилоо гэсэн чинь 25-ийн Тэнгис билүү дээ тайлбарлагч нээх муухай хоолойгоор "Аяяаяаяаяаа" гэж хичнээн удаан орилвоо..сонсохоос дургүй хүрмээр..Тэгээд хэн ч мэдэж байгаа юмыг байн байн цувуулж яриад л..яг ид тоглож байхад чинь л "Монгол улсын гавъяат тамирчин, Олон улсын хэмжээний мастер..." гэх мэт цаг нөхцөөсөн юм ярьж байх жишээтэй...Үзэгчид яг одоо ямар тайлбар хүлээж байгааг ойлгох ямар ч мэдрэмжгүй байсан..Харин Үйтэнгийн тайлбар бол илүү дутуу үггүй, яг рингэн дээр юу болж байгааг сайн тайлбарлаж чадаж байсан гэж бодож байна..
Хойшдоо нийтэд тайлбар хийх хүнд анхаарууштай асуудал шүү.
Гэхдээ тамирчин маань медаль авсан болохоор тэрүү илүү дутуу тайлбарыг нь хүлээж аваагүй юм байлгүй, би нэг их тэр талаар эмзэглээгүй хүлээж авсан шүү.
Дээр үед Чанаарав, Ганбаатар гээд их гоё тайлбарлаг хүмүүс байсан шүү. Залуучууд анхааралдаа авах байх оо.
ene nevtryylegch zaluu yamar ch bolobsrol alga. setgel sanaa ouyn uhaanaa zob zalj saihan yarih estoi, harin ch heg ytga alduulj bna lee. setgel hodloloo barih heregtei. amidrah uhaanii Saran bagshiin kurs-d neg suubal saihan bolno doo bas mongol hel zyi, nevryylegchiin es zyid suraltsaarai. ariin haalganii nevtryylegch bolj olimp tailbarlasan yum bish biz. uul ni olon chadaltai zaluuchuud baigaa yumsan .....
nadaa bas tegj sanagdsan..evgui yadargaatai bsan ..ter evgui duu xooloi..
Ene canadiin balai survaljlagch yu gej yarisan geech. Mongolchuud Olimpoos hezee ch alt avch uzeegui oron (ene jil tedniig medaliin suraggui baihad manai tamirchid turiin duulalaa egshigluulj baisan)gej mash olon udaa helsen, nileen uur hurgesen shuu. Ene tailbarlagch nar hel amaa beldehees gadna tolgoigoo jaakhan tseneglevel zugeer sanagdav. Czechiin tamirchin garch irehed Czechoslovakia (salaad 15 jil bolj baihad) gej tailbarlasan, Slovak-n tamirching Sloveniatai holij orhiv.
professionalism - mergejliin ur chadvar gedeg baih
Neeree neg yum asuuh gesen yum. Shal uur sedveer com-too ehelsend uuchlaarai.
Bi baga baisan bolood anduu tashaa sanaj baij magad.
Deer ueyd Olimp, delhiin avarga yum uu, tomoohon temtseend ehnii gurvan bair ezelsen ulsuudiin bugdiinh ni turiin duulal egchigledeg baisan uu, gui yu. Huuhed baihdaa Olimp uzej baihdaa Mongoliinhoo turiin duulliig sonsoj baisan shig sanagdaad baih yum. Esvel buruu sanaad baina uu? Sanaj baigaa hun baina uu?
Suuliin bichleguudiig uzej arai l amjaagui baina.
Harin Tuvshinbayariin tuhai bichleguudiig uzej baihad tiimerhuu zuil ajiglagdsan shuu, neeree.
Manai TV-nuuded mergejliin hun gej baihaa bolichihson yum shig bgaan. Mongold baihad sumo ehlenguut buh suvgaar negen zereg gargaad, yanz buriin hun yanz buriin setgeliin huurluur tailbarlaad ballaj ugdug baisniig l sanaj baina.
Peaky-giin bichseniig unshaad barag nudend haragdaj chihend sonsogdoh shig bolloo. Olood uzeedhii dee.
Сайн тайлбарлах хүн ховор доо. Талийгаач Чанарав гуай мөн ч сайхан тайлбарладаг байсан шүү. Яг л хэлсэн мэхийг нь цаад бөх нь хийдэг байж билээ.
Ийм тайлбарлагч ховор төрдөг байх дөө. Морь тайлбарлагч Цагаандалайгаас нэг сэтгүүлч годгор охин "Яавал тан шиг морь тайлбарладаг болох бол?" гэж хэлээ хазлан асуусан. Гэтэл мань эр гилжийгээд өнөөх охин руу харснаа, "Хөдөө төр" гэсэн байдаг юм.
sain tailbarlaj sain yarij surna gedge ih ur chadvar, yu yuny duhand hurelgui hen negniig tailbarlagchaar songood ih evgui baina lee. del sul ug ih heregledeg. hmm, odoo, tegeed ene ter geed ugee zuv olj tailbarlaj chadahgui baisan. hehe, za uytai ch sanal neg baina.
Ganaa_bj-d harui: 3 bairt bugded n toriinh n duulliig toglohgui ee. Sots uyed sots ulsuudiin "ah duugiin sotsialist" gaj zanshilaar zarim naiz nohorloliin temtseen tegdeg bsn bj magadgui.
harin tiim..unen chihend chimeggui bsan sho..za ter holoo olj amjaagui baigaa shine zaluu Tv nuud bol bolovson huchinii asuudal ene ter hetsuu baidag baih..
getel olon jiliin tuuhtei tov televiz ni hurtel nuguuduuleesee deerdeh yumgui baigaad ni haramssan..uzegchidiin tatvaraar orlogojood zogsohgui ariljaanii TV nuudtei adil reklamnaas mongo olj baij..(end jishee ni NHK uzegchidiin tatvaraar sanhuujdeg tul reklam yavuulah erhgui baidag)
манайх энэ асуудлаа шийдтэл ч хол байна даа!
бумэрдэнэ >> heleed yu geh ve. deehne televizeer yarih hunii duu hooloig bodolcdog baisan sanagdana. ter bas zov yum shigee.
barimalch >> negent shuud yarih chadvargui bol bichij beldsenee telepromptert hiigeed unshij bolno shuu dee. end zuragtaar gardag uls beldsen text l unshdag yum baina lee.
canadaas bichsen eejid >> uram ogsond bayarlalaa. magtuulsan hun odoo ulam ihiig bichnee gesen.
өнөржаргал >> minii bodloor tailbar hiij baigaa uls ooriinhoo setgeliin hodloliig gargaad baih tiim saihan hereg bish gej bodogdood baidag yum. iim chigleleer hun mergeshuueh cag bolson yum uu daa.
zaya >> magadgui bi daraa n' uzsen bolohoor oontogch huleej avsan baij magadgui. saihan tailbarladag hunii yaria sonsood uzeh ch uramtai baidag tee.
altai mountains...>> ganchan nadad ch bas ingej bodogdoogui yum baina gej uram orov.
дeстини >> ene amerikchuud bur beejingiin agaariin bohirdol mongoliin buruu uhaanii yum yarisan sh dee. tegesnee suuldee ene barag bohirdol bish usnii uur ch geh shig. hyatadaas bugdeeree hulchiigaad amiig n' daguulaad baigaa n' jaahan durgui hurmeer sanagdsan shuu.
ганаа_бж >> asuultand chin' Barimalch hariulchihjee. Ug n' televiziin surguuli geed neg yum duuldaad baisan sanagdah yum.
a.амарсайхан >>ter unen baih shuu. sain tailbarlah hereer uzegchid ihiig oilgoj avna. sonirhol ih bolno geed sain tal ih bii gej sanah yum.
болжгоно >> harin tiim.
bayabaga >> ug n' sain shilj chadval sain hun baij l baigaa daa. huuye tegesnee shuud orgiluun dars gargaj irj zadlaad baival yahav. neg l bolohgui hargdaad baih yumaa.
unur >> sanaa taviad zov bodlogo barival ch boloh baihaa.
sanal neg baina. End tuhain sportoor hicheellej baisan, ugui yadaj trener baisan ter sportiig barin tavin meddeg hun tailbarladag.
Sanal niilj bna. Yalanguya ter UBS-iin 2 zaluu buh sportiig ni tailbarlaj bna lee. Ihenhiig ni sain ch medehgui bj. Tegeed aimar muuhai orilj yaridag. mongold setguulchiin mergejiliig salbar salbaraar ni mergeshuuldeg bol. sportiin, uls turiin enee teree geed.
deer bichsen bayabaga-d helehed MUTV zar surtalchilgaa yavuulahaa baitsan shd. olon niitiin tv bolsnoos hoish. neg ch zar surtalchilgaa yavdaggui.
Нээрээ үнэн шүү арай дэндүү тайлбарладаг юм аа тээ. Естой зөв юм шүүмжилж байна. Тэр залуу өөрийгөө тийм гэдэгийг мэдэхгүйл байсан байх даа хөөрхий.
harin tee, ene tuhai bichsen shuumj sonin umanaas l bi olj haraagui, harin end zagatanasan gazar yu yah shig bolj bn.
badaruuganii togloltiig orosiin nevtruulgeer tailbarlaj baigaag uzeerei. ter mongol oriloon orosiin tailbar hoeriig haritsuulahad oros hel cini yamar saihan bayan, chihend chimegtei helev gej bododgdjiisan. zarim temtseeniig oros deer uzsen tehed uneheer proffesional tailbarlagch ni yamar ch saihan medremjtei um manaihan oros ah naraasaaa bas l surah um ih baih shig. manai huuhduud chadahgui baij mongol heliig mahlaad orhih um daa huurhii.
Post a Comment