Sunday, April 12, 2009

Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд


Энэ сарын эхээр ийм нэгэн хуралд суусан маань олныг бодогдуулж, ямар нэг юм бичих санаа төрүүлсэн юм. Нөхөн үржихүй гэхээр эмэгтэйчүүд охидын эрүүл мэнд голлох байр суурь эзлэх нь зүйн хэрэг боловч, сайн тунгааж үзвэл эрэгтэй эмэгтэй гэж ялгалгүй нийт хүмүүсийн эрүүл мэндийг хөндөж ярих нь зүйтэй санагддаг юм. Гэхдээ энэ хуралд эмэгтэйчүүдийн болоод нярай хүүхдийн эрүүл мэндийн асуудал зонхилж, тухайн салбартаа нэрд гарсан эрдэмтэд хамгийн сүүлийн үеийн судалгааны үр дүн болоод энэ үр дүн жирийн хүмүүсийн амьдралд хэрхэн нөлөөлөх тухай ярилцав. Эмэгтэйчүүд болоод нярай хүүхдийн эрүүл мэнд тухайн улсын эдийн засаг болоод хөгжлийн түвшинтэй нягт холбоотой, хөгжингүй орнууд эрүүл мэндтэй холбоотой судалгааны үр дүнг шуурхай хэрэгжүүлж энэ нь эх хүүхдийн эрүүл мэндэд богино хугацаанд нөлөөлж чаддаг бол, ядуу улсад байдал эсрэгээр.

Статистикийн тоо баримтаас үзвэл манай монгол эх хүүхдийн эндэгдэл харьцангуй өндөр орны тоонд ордог нь сэтгэл эмзэглүүлэв. Эрүүл мэндийн байгууллагын бүтэц болоод нэг эмчид ногдох өвчтөний тоогоор барууны орнуудаас нэг их хол ялгаагүй хэрнээ эндэгдэл их байдаг нь нөгөө л хөрөнгө мөнгөний асуудал болов уу гэж бодож болох ч, нөхөн үржихүйн асуудлын цогц бодлого дутагдаж байгаа нь харагдаад байх шиг.

Хамгийн түрүүнд мэдээлэл охид эмэгтэйчүүдэд цагаа олж хүрч чаддаггүй болов уу. Гэр бүл төлөвлөлт, жирэмснээс хамгаалах аргууд, бэлгийн замын өвчний талаар мэдлэг дутуу. Тодорхой үеийнхэнд жирэмснээс хамгаалах цорын ганц арга нь үр хөндөлт болчихоод байсан үе бий. Харин одоо байдал арай дээрдсэн болов уу гэж найднам. Амьдарч байгаа орноороо жишээ авбал анх өрхийн эмчид бүртгүүлэхэд заавал ирж үзүүл гээд ерөнхий эрүүл мэндийн талаар асууж, өвчний түүхийг бүртгэж авахаас гадна, жирэмснээс хамгаалах ямар арга хэрэглэдэг вэ гэж заавал асуудаг юм байна. Хэрэв шаардлагатай гэж үзвэл тухайн хүнд ямар арга (эм бэлдмэл, ерөндөг гээд) аль нь тохирох талаар зөвлөгөө өгөөд, гэр бүл төлөвлөлттэй холбоотой зардал даатгалаас гардаг болохоор хувь хүн өөрөө төлбөр төлөх шаардлагагүй гэдгийг ойлгуулдаг. Ингэхээр хэн ч бай төлбөрийн чадвар харгазахгүйгээр хэзээ үр хүүхэдтэй болох эсэхээ зохицуулж чадна гэсэн үг. Миний бодлоор манайд ийм хувилбар тохирох юм шиг. Нэгэнт хүмүүс ямар нэг байдлаар даатгалд хамаарагддаг, эрүүл мэндийн салбар ерөнхийдөө төрийн мэдэлд байгаа болохоор (энэ бол бас миний л бодол, байдал яг амьдрал дээр өөр байж болох юм) төсөвлөсөн мөнгөний тодорхой хэсгийг гэр бүл төлөвлөлтөнд зарцуулах боломжтой болов уу. Хүсээгүй жирэмслэлтээс үүсэх өвчлөл, хараа хамгаалалтгүй хүүхдийн тоо багасаад ирэхээр энэ асуудалд зарсан мөнгө эргээд төсөвт хэмнэгдэх юм уу гэж санах юм.

Иргэн эрүүл бол засгаас гарах хөрөнгө мөнгө хэмнэгдэх тул сэргийлж болох өвчнөөс урдчилан сэргийлэхэд анхаарал хандуулах нь чухал. Хамгийн энгийн жишээ бол савны амсарын хавдар юм. Энэ хавдарыг 100% HPV (human papilloma virus) гэх бэлгийн замаар халдварладаг вирус үүсгэдэг. Баруун Европ, Хойд Америкийн судалгаагаар эмэгтэйчүүдийн 80% хувь нь энэ вирусны халдвар авдаг. Халдвар авсан ихэнх хүмүүст ямар нэг шинж тэмдэг илрэхгүй эдгэдэг бол 10-20% нь савны амсарын хорт хавдраар өвчилдөг гэнэ. Хөгжингүй орнуудад савны амсарын эсийн шинжилгээнд эмэгтэйчүүдийг 25 наснаас нь эхлэн хамруулсанаар хавдарыг эрт оношилж өдгөө ийм өвчний улмаар нас барах нь эрс цөөрсөн, тийм ч учраас олон сая доллар жил бүр эрүүл мэндийн төсвөөс хэмнэгдэх болсон гэх. Цаашлаад энэ вируснээс урдчилан сэргийлэх вакцин бий болгоод өсвөр насны охидыг вакцинжуулалтанд хамруулж байгаа юм байна. Вакцин өөрөө өртөг өндөртэй ч хуралд энэ талаар илтгэл тавьсан судлаачийн ярьсанаар бол ямар ч гэсэн хавдар эмчлэх зардлаас хамаагүй бага гэж ойлгов. Цаашлаад хөвгүүдийг ч бас хамруулахын чухлыг дурдаж байна лээ.

Хэдэн жилийн өмнөх байдлаар манайд эсийн шинжилгээ хийх боломж байхгүй гэж нэг эмч хэлсэн санагдана. Дараа нь барууны нэг байгууллагын хандиваар нэг хэсэг эмэгтэйчүүдэд шинжилгээ хийсэн тухай сонин дээрээс уншиж байлаа. Одоо чухам шинжилгээ хийх лабораторийн боломж хэр болсон юм. Болдог бол үүнд анхаарлаа хандуулж шийдэх хэрэгтэй санагдана.

Би гэдэг хүн хурал дээр сонссоноо эв хавгүйхэн сараачив. Та бүхэн санал бодлоо хуваалцвал баярлана. Эрүүл мэнд гэдэг хамгийн чухал асуудал дээр нь нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг манайх шиг цөөн хүн амтай улсад бдологын хэмжээнд анхаарал тавих ёстой болов уу гэж мунхаглав.

9 comments:

Pearle Deppsu said...

одоо чинь хэн хамааагүй л эсийн шинжилгээ хийгээд байх шиг байна шд. тэр одоо тэгээд үнэн л хардаг байгаадаа. их мөнгө өгч шинжлүүлээгүй нь ч болсон юм шиг санагдчихлаа

Anonymous said...

Gardasil-d huvguudiig bas hamruul gene uu?? hehe. It's all about making money. Hamgiin ineedtei ni gardasiliin udaan hugatsaanii daraah ur dung ni uzeegui baigaasht. Mongolchuud teriig ni bitgii nevtruuleesei.

Ганга said...

Их чухал зүйл бичжээ. Нөхөн үржэхүйн асуудал зөвхөн эх хүүхдийн асуудал биш, эрүүл хойч үе, тэр улсын ирээдүй гэсэн утгаар хувь хүн бүр, айл гэр бүл, төрийн түшээ, удирдагч бүгд ойлгодог болох нь ямар ч бүтцийн системийн өөрчлөлт, дэвшилтэт тоног төхөөрөмж дээр хийх шинжилгээнээс илүү чухал байх.

peakfinder said...

Pearle Deppsu>> Shinjilgee hiilgehed zugeeree. Yur n' yu bolj baigaagaa jild neg udaa uzuulchiheed baival tun sain. Shinjilgee hiideg bolson n' yamai daa.
Anonymous >> Minii huvid hort havdaraas neg udaagiin vakcinaar sergiilne gedeg sain hereg gej boddog. Hovguudiig hamruulna gedeg n' suuliin uyed iim virusiin garaltai havdar gay erchuuded ihessentei holbootoi bogood ene bol mergejliin hunii sanal baisan yum. Shine em zaaval unetei baidag yagaad gevel uuntei holbootoi sudalgaand mongo ih zardag uchraas ter. Yavaandaa generic hyamdaar uildverledeg bolno l doo. Yamar ch untei bailaa geed havdar emchleh zardlaas hamaagui hyamd l tusna daa.
Ганга >> Harin tiim. Manaid alsiin haraatai bodlolgo l dutaad baih shig. Meregjiltei bolovson huchin emnelgiin butec baihad shine arga technologi nevtruuleh tiim ch hecuu bish baih gej bodood baigaa.

Anonymous said...

Eregteichuuded ene gar utas uriin shingenii bolovsruulaltand muu yum shig baina. Gar utas biyedee ih oir bailgasnaas er esiin boijilt ers tsoorson gesen yaria hevlluudeer taraad baina. Bi ch barag ooriin biye deer mederchiine. Hamgaallttai utasnii ger olhoos.

Barimalch

Anonymous said...

Good day !.
might , probably curious to know how one can reach 2000 per day of income .
There is no initial capital needed You may start to receive yields with as small sum of money as 20-100 dollars.

AimTrust is what you haven`t ever dreamt of such a chance to become rich
AimTrust incorporates an offshore structure with advanced asset management technologies in production and delivery of pipes for oil and gas.

Its head office is in Panama with structures everywhere: In USA, Canada, Cyprus.
Do you want to become a happy investor?
That`s your chance That`s what you desire!

I feel good, I started to take up income with the help of this company,
and I invite you to do the same. If it gets down to choose a proper partner utilizes your money in a right way - that`s the AimTrust!.
I earn US$2,000 per day, and my first deposit was 1 grand only!
It`s easy to get involved , just click this link http://isanyrow.greatnow.com/uwojut.html
and lucky you`re! Let`s take our chance together to get rid of nastiness of the life

Anonymous said...

Hi !.
You may , probably curious to know how one can reach 2000 per day of income .
There is no need to invest much at first. You may start to receive yields with as small sum of money as 20-100 dollars.

AimTrust is what you need
AimTrust represents an offshore structure with advanced asset management technologies in production and delivery of pipes for oil and gas.

Its head office is in Panama with affiliates around the world.
Do you want to become an affluent person?
That`s your chance That`s what you desire!

I`m happy and lucky, I started to take up income with the help of this company,
and I invite you to do the same. It`s all about how to select a correct companion who uses your funds in a right way - that`s it!.
I take now up to 2G every day, and my first deposit was 1 grand only!
It`s easy to start , just click this link http://wenuboqah.lookseekpages.com/obepihyl.html
and lucky you`re! Let`s take this option together to feel the smell of real money

Anonymous said...

Good day, sun shines!
There have were times of troubles when I didn't know about opportunities of getting high yields on investments. I was a dump and downright pessimistic person.
I have never imagined that there weren't any need in large starting capital.
Nowadays, I'm happy and lucky , I begin to get real income.
It gets down to choose a correct companion who uses your funds in a right way - that is incorporate it in real deals, parts and divides the income with me.

You can get interested, if there are such firms? I'm obliged to answer the truth, YES, there are. Please get to know about one of them:
http://theblogmoney.com

Anonymous said...

Hi everybody!

Sure, you’ve heard about me, because my fame is running in front of me,
my name is Peter.
Generally I’m a venturesome analyst. for a long time I’m keen on online-casino and poker.
Not long time ago I started my own blog, where I describe my virtual adventures.
Probably, it will be interesting for you to find out how to win not loose.
Please visit my blog. http://allbestcasino.com I’ll be interested on your opinion..